Ai cũng có một miền đất hứa để mộng mơ
Mỗi cá nhân đều sở hữu một khu đất đáng sống riêng. Có người lựa chọn sinh sống tại thành phố đông đúc, với những tòa nhà cao và đầy những thương hiệu xa xỉ, cùng với nhiều cơ hội để làm giàu. Trái lại, miền đất hứa của người khác có thể là những vùng đất hoang dã, nơi có những khu rừng yên tĩnh và đầy những loài động vật dễ thương. Đó là một nơi bình yên, nơi mà mọi người có thể tận hưởng cuộc sống hạnh phúc mỗi ngày.
Việc xây dựng và phát triển quốc gia là mục tiêu quan trọng của tất cả các quốc gia hiện đại trong nền văn hóa và xã hội. Với nhiều người, miền đất hứa được xem như là một địa điểm lý tưởng để sinh sống và thành công trong sự nghiệp, bao gồm cả những người di cư. Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là miền đất hứa thường được liên kết với những cuộc di cư. Hiếm khi ai đã từng định sẵn quê hương của mình là miền đất hứa.
Gợi ý về các vùng đất hứa xa xôi, nơi mà con người có cơ hội để đạt được thành công và hạnh phúc cao hơn so với quê nhà thường được kích thích bởi bản năng tò mò và khát khao khám phá của con người. Các thành phố sôi động như Hà Nội, Sài Gòn, Đà Nẵng có thể là điểm đến mong muốn của những người sống ở vùng quê, trong khi Anh, Mỹ, Canada, Phần Lan, Thụy Sĩ có thể là nơi đến tuyệt vời của những người sống ở thành phố. Những người muốn tìm kiếm sự yên bình có thể tìm đến dãy Himalaya, Tây Tạng để tìm kiếm nơi lý tưởng cho mình.
Đặc biệt là những người chưa quen với công việc theo đồng áng, các thanh niên ở vùng quê thường muốn đến thành phố kiếm sống, vì họ tin rằng “sống ở thành phố sẽ giàu hơn sống ở quê”. Thành phố rực rỡ, sôi động và tiềm năng, giống như một cánh cửa cứu cánh. Nhiều người cũng đua nhau đi làm việc ở các vùng quê khác. Các căn nhà cao tầng 4-5 tầng được xây dựng nhanh chóng, còn các mộ tổ hoành tráng được xây dựng để chứng tỏ sự thành đạt của những người từ các làng châu Âu, Đài Loan đến đây. Nghe nói, đã có những người tốn cả tỷ đồng để đi tìm kiếm môi trường sống mới ở nước ngoài.
Nhiều người đã sinh sống ở thành thị trong một thời gian dài, tiếp cận với thế giới và đầy ước mơ trở thành công dân toàn cầu. Thành phố là một địa điểm hấp dẫn đối với họ, nơi họ có thể phát triển tối đa năng lực của mình, khẳng định bản thân và đảm bảo cho con cái của họ môi trường học tập tốt nhất.
Sự khát khao lành mạnh của tất cả mọi người là mong muốn đến những địa điểm tốt đẹp và có nhiều cơ hội hơn. Điều này thúc đẩy sự di cư nội bộ trong một quốc gia và sự di chuyển của người tị nạn trên toàn thế giới. Nó khiến các “thế giới” đối mặt với nhau và trong xu thế toàn cầu hóa, nó tạo ra sự pha trộn văn hóa và kinh tế mạnh mẽ ở thời đại hiện nay.
Tại Hoa Kỳ, người dân Việt Nam, Trung Quốc và Ấn Độ đã đạt được thành công lớn. Họ đã trở thành nguồn lao động quan trọng cho Anh và Nhật Bản. Việc xây dựng khu phố Hàn Quốc và khu phố Tây ở Việt Nam đã trở nên phổ biến. Đối với những người muốn khám phá những cơ hội mới, điều đó không còn là điều xa lạ, miễn là họ hài lòng với quyết định của mình.
Đôi khi, “thiên đường” chỉ là tên một nhà nghỉ ven đường
Có một khu vực đáng mơ ước, tuy nhiên mọi người cần lưu ý rằng “thiên đường” có thể chỉ là tên của một khách sạn bên đường với bảng quảng cáo thu hút.
Tìm kiếm cơ hội làm việc nước ngoài là điều rất phổ biến ở khắp mọi nơi, khi con người khao khát một cuộc sống hạnh phúc và giàu có hơn ngoài quê nhà. Tuy nhiên, một truyện đau lòng là, mọi người đến mức tuyệt vọng, sẵn sàng đánh đổi bất cứ điều gì để có thể được sang đất nước hứa hẹn.
Gia đình anh Minh và chị Hoài, những người giàu có và có vị trí tại Sài Gòn, bao gồm một người vợ làm kinh doanh và một người chồng là bác sĩ. Mặc dù hạnh phúc với cuộc sống gia đình nhỏ của mình, họ quyết định rời Sài Gòn để đến Úc, nơi mà họ có thể tìm thấy sự yên tĩnh và không còn phải đối mặt với sự đông đúc. Họ đã phải trải qua một giai đoạn khó khăn và đánh đổi nhiều thứ để bắt đầu lại với những việc làm mới. Hiện nay, họ đã mua được một căn nhà và có một khu vườn đẹp với nhiều loại rau và trái cây, tuy nhiên họ đã phải hy sinh một chút để có được điều này. Bàn tay của bác sĩ phẫu thuật đã trở thành bàn tay làm vườn và làm mộc. Công ty và thương hiệu mà chị vợ đã dành nhiều năm để xây dựng đã phải được giao lại cho người khác. Cuối tuần, họ không còn có thời gian để tụ tập với gia đình và bạn bè như trước đây.
Trong khi nhiều người không được cơ hội, ít nhất họ vẫn được hạnh phúc và đạt được thành công mới. Ví dụ như Đức, một chàng trai 20 tuổi từ Hưng Yên, vừa trở về sau 2 năm du học Nhật Bản. Đức đã làm công việc không chính thức, vi phạm luật để kiếm được gấp đôi, gấp ba giờ so với quy định của đất nước đang sinh sống để trả nợ cho bố mẹ, vốn đã cho mượn tiền cho Đức để tìm kiếm cơ hội mới. Đức cho biết, anh và bạn bè của mình đều làm việc không chính thức, phải trốn tránh cảnh sát để kiếm tiền và tích lũy vốn. Đức được người dân trong làng tôn trọng nhưng thực tế là anh chỉ làm công việc không chính thức để kiếm tiền.
Còn những trường hợp khác, khi tìm được đất hứa của mình bằng những phương thức chính đáng và phát triển, như là được nhận học bổng du học chẳng hạn. Tuy nhiên, những cá nhân này không muốn trở về nước sau vài năm, vì thế họ mong muốn “thêm thời gian” để ở lại và kéo dài thời gian cư trú, từ đó tìm đường trở thành công dân hạng 1 của đất nước đang sinh sống.
Tại các quốc gia đang phát triển khác, nhiều người cũng đang ước mơ về một nơi lý tưởng như thế, tuy nhiên ở Việt Nam lại không phải như vậy. Họ bằng nhiều phương pháp ôm ấp hy vọng là cứ đóng mắt chịu đựng, rồi khi mở mắt sẽ đến được thiên đường.
Tuy nhiên, những người đi tìm kiếm cơ hội sống tốt ở nước ngoài, dù đi theo con đường hợp pháp hay không, phải tìm kiếm việc làm, cạnh tranh với người địa phương và những người di cư khác để kiếm tiền trang trải chi phí sinh hoạt, trả nợ… Nếu không có giấy tờ hợp pháp, họ thường không thể tìm thấy các công việc chính thức, không được pháp luật bảo vệ và có thu nhập ổn định, không thể tiếp cận với các dịch vụ cơ bản trong cuộc sống, từ chăm sóc sức khỏe cho tới nhà ở. Thay vào đó, họ phải làm các công việc khó nhọc, bất hợp pháp, có thể bị chủ sử dụng lao động lợi dụng, trả lương thấp… Và có thể bị trục xuất, bắt giữ bất kỳ lúc nào.
Sự cải thiện đời sống vẫn là mục tiêu cuối cùng của họ, dù hợp pháp hay không. Họ mong muốn được trải nghiệm một cuộc sống tốt đẹp hơn so với cuộc sống hiện tại tại quê nhà. Một cuộc sống xa hoa, một cuộc sống trong những căn hộ sang trọng hay một cuộc sống đơn giản và thoải mái, đều có thể xảy ra. Tuy nhiên, có thể rằng đó sẽ là một cuộc sống đen tối trong các căn hầm trồng ma túy, một cuộc sống lao động vất vả trên biển, một cuộc sống đau khổ tại những công trường nguy hiểm hoặc một cuộc sống không biết đến nỗi buồn vui tại nhà ở bản địa.
Tuy nhiên, ở các vùng đất hẻo lánh, cư dân cũng không có cuộc sống dễ dàng hơn. Nhiều người vẫn phải đối mặt với khó khăn để sinh tồn trong thành phố. Để đạt được ước mơ sống ở vùng đất hứa, họ phải chịu áp lực phải thành đạt, chi trả tiền thuê nhà, làm việc vất vả, đảm nhận trách nhiệm trả tiền đợt, và hy sinh tuổi trẻ để chuẩn bị cho tương lai con cái. Chi phí sinh hoạt tăng cao, sức ép cạnh tranh gay gắt hơn, và họ phải đối mặt với những khó khăn như ùn tắc giao thông, khói bụi khi đi làm, tìm cách đăng ký tạm trú, và tìm trường tốt cho con em họ… Tất cả để những người lớn tuổi ở quê hương có thể nhớ về con cháu của họ.
Mọi người đều phải có sức mạnh để tiếp tục cuộc sống, dù cho nơi mà họ đã lựa chọn để định cư không hoàn hảo như kỳ vọng và họ phải trả giá bằng những nước mắt rơi lặng thầm và cả những cơn căng thẳng không ngừng.
Đâu cũng có thể là miền đất hứa, nếu người ta đủ yêu thương
Gánh nặng trên vai người lao động đi xuất khẩu kiếm tiền trả nợ, sự giàu có trở thành áp lực; những bi kịch của người tị nạn và những số phận bị mất tích trong những nông trại cần sa, những ngôi nhà tạm, và các công trường tại châu Âu; sự tăng dân số, tắc đường, ô nhiễm môi trường, và tệ nạn xã hội tại nhiều đô thị lớn tại Việt Nam đã cho thấy rõ sự khắc nghiệt của những vùng đất hứa.
Nỗi hi vọng lớn của những người thiên di được tạo nên từ một tuyệt vọng to lớn, từ sự sợ hãi không thể sống hạnh phúc và làm giàu từ quê hương. Nhưng rất may, vẫn còn những người ở lại, những người không bỏ chạy, không lựa chọn tìm kiếm cơ hội từ một nơi xa, đương đầu với nguy nan, đương đầu với từng trở ngại trong cuộc sống, để thay đổi số phận, để không bỏ mất niềm tin “còn tinh thần, còn hy vọng”. Ai sẽ ở lại và gắn bó với tận cùng hương vị của đất đai, với những tàu thuyền và các đảo nổi đảo chìm, với những vùng đất khô cằn, với giấc mơ xây dựng cuộc sống trên đất quê hương? Ai cũng mong muốn đến những chân trời mới.
Các cá nhân đơn độc ở nhiều khu vực nông thôn đã trở nên giàu có hơn nhờ công việc xuất khẩu lao động. Như Tuấn, một chàng trai chuyên nghiệp trong lĩnh vực nhiếp ảnh đã phải đấu tranh để tìm kiếm cơ hội trong thị trường cạnh tranh tại Hà Nội. Tuy nhiên, anh đã quyết định trở về quê nhà Hải Phòng, nơi có ít đối thủ và thành công rực rỡ trong công việc mở studio nhiếp ảnh. Những người khác cũng tìm kiếm hạnh phúc và sự sống động ở những vùng xa xôi, “sống giữa thành phố nhưng mơ về thị trấn hoang”. Hùng là một người sáng lập kênh Youtube Ẩm thực mẹ làm, đã bỏ lại phía sau cuộc sống tại Hà Nội để quay trở lại quê hương Thái Nguyên của mình và đạt được sự nổi tiếng.
Sự khác biệt về giá trị của những người ở và những người đi không thể được so sánh; không ai có thể chắc chắn là ai hạnh phúc hơn ai, nhưng điều này lại khó khăn, vì có những điều khổ tâm nhưng cũng có những điều sung sướng. Không có nơi nào là hoàn hảo và dễ dàng thực sự, vì nếu vậy, mọi người sẽ không còn cảm thấy đau đáu về việc ở hay đi.
Sự di chuyển của người dân sẽ tiếp diễn, như là điều tự nhiên. Họ không chỉ đi từ những quốc gia đang phát triển đến những nước phát triển, mà còn có xu hướng ngược lại. Bản chất của các cuộc di cư có thể giống nhau, cho dù đó là di dân hay tị nạn, ở hoặc đi. Mọi người tìm kiếm một nơi để định cư mà họ tin rằng họ có thể tìm được công việc ổn định, được đánh giá cao và hạnh phúc.
Dù sinh sống ở bất kỳ địa phương nào, người dân giàu hay nghèo đều phải tự tạo cơ hội và đối mặt với nhiều áp lực, cạnh tranh và chi phí. Thành công hoặc thất bại của một cá nhân phụ thuộc vào sự nỗ lực, cần cù và trí tuệ của chính bản thân họ. Không có địa điểm nào có thể được coi là miền đất hứa nếu ta không nỗ lực để tiến bộ. Tuy nhiên, bất kỳ nơi đâu cũng có thể trở thành miền đất hứa nếu ta yêu quý đất nước và không đổ lỗi cho hoàn cảnh. Thay vì chìm đắm trong đau khổ và mất niềm tin vào cuộc sống, chúng ta nên hợp tác để xây dựng đất nước.
