Kiến thức.
Ngày 26 tháng 12 năm 2022.
Không còn mới lạ với các tổ chức kinh doanh và khách hàng, thuật ngữ Thương Mại Điện Tử đang ngày càng phát triển các mô hình thương mại điện tử và đóng góp vào việc thay đổi thói quen kinh doanh, mua sắm của con người. Dưới đây, GoSELL sẽ giới thiệu toàn diện về các mô hình Thương Mại Điện Tử và chỉ ra 3 mô hình phổ biến nhất tại Việt Nam.
Mô hình kinh doanh thương mại điện tử là gì?
Để tiếp thị và cung cấp các sản phẩm và dịch vụ trên mạng, các doanh nghiệp thường sử dụng các mô hình kinh doanh thương mại điện tử khác nhau. Có tổng cộng 6 loại mô hình chính gồm: Kinh doanh giữa các doanh nghiệp (B2B), Kinh doanh với người tiêu dùng (B2C), Người tiêu dùng bán hàng cho nhau (C2C), Người tiêu dùng kinh doanh với doanh nghiệp (C2B), Kinh doanh giữa các doanh nghiệp và người tiêu dùng (B2B2C) và Kinh doanh với chính phủ (B2G).
Tổng hợp 6 mô hình thương mại điện tử phổ biến nhất hiện nay
Cánh tay đắc lực của một nhà bán lẻ được coi là thương mại điện tử và nó được chia ra thành nhiều mô hình khác nhau.
Business-to-Business (B2B)
Được gọi là Thương mại điện tử B2B (doanh nghiệp đến doanh nghiệp), khi một công ty mua sản phẩm hoặc dịch vụ trực tuyến từ một doanh nghiệp khác. Ví dụ như: Một quán cà phê mua một máy pha cà phê từ nhà sản xuất hoặc một công ty luật mua phần mềm kế toán, là điều mà Thương mại điện tử B2B đại diện.
Các phần mềm kinh doanh như phần mềm bán hàng, quản lý quan hệ khách hàng (CRM) và các công ty cung cấp dịch vụ thanh toán được xem là B2B. GoSELL là một ví dụ về phần mềm B2B được sử dụng bởi các doanh nghiệp, nhà bán lẻ…
Các loại thương mại điện tử khác có xu hướng đơn giản hơn so với bán hàng online B2B, bởi vì nó có một danh sách lớn các sản phẩm phức tạp. Để bắt đầu kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử B2B, công ty thường cần một số lượng lớn tiền mặt.
Alibaba.Com và Amazon.Com là các sàn thương mại điện tử B2B, cho phép hàng trăm ngàn công ty trên toàn cầu thực hiện giao dịch buôn bán. Những nền tảng này giúp liên kết các doanh nghiệp quốc tế, tạo điều kiện cho việc mua bán dễ dàng và tiết kiệm chi phí quảng cáo. GoSELL là đối tác chiến lược của Alibaba.Com tại thị trường Việt Nam và rất tự hào về điều này.
Business-to-Consumer (B2C)
Khi một tổ chức kinh doanh cung cấp sản phẩm cho khách hàng cá nhân, người tiêu dùng cuối cùng, thì hoạt động kinh doanh được thực hiện trên mạng chứ không phải tại một cửa hàng vật lý, được gọi là bán lẻ trực tuyến B2C (tổ chức đến người tiêu dùng).
Thị trường thương mại điện tử B2B trên khắp thế giới có quy mô lớn hơn gấp đôi so với thị trường thương mại điện tử B2C, tuy nhiên B2C được xem là thu hút nhiều sự chú ý hơn. Mô hình thương mại điện tử B2C đang phát triển rất mạnh mẽ và rộng rãi tại Việt Nam.
Các công ty kinh doanh tới người tiêu dùng ở Việt Nam như Elise, HoangPhuc, Bibomart, Nike, Adidas đều là những đơn vị bán lẻ trực tuyến độc quyền. Hình thức kinh doanh này giúp các công ty giảm chi phí bán hàng. Chỉ cần xây dựng một trang web thương mại điện tử có khả năng tiếp cận được số lượng khách hàng lớn thông qua internet, các công ty không phải trả tiền thuê mặt bằng hay chi phí cho nhân viên bán hàng.
Hàng hóa được chuyển đến tận nơi, khách hàng sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi lựa chọn sản phẩm và tiến hành mua sắm bằng các thao tác nhanh chóng, không cần phải tốn thời gian di chuyển.
Consumer-to-Consumer (C2C)
Tương tự như các trang thương mại điện tử, mua bán, đấu giá trực tuyến, hình thức C2C (khách hàng với khách hàng) hoạt động bằng việc người dùng bán hàng hóa cho nhau. Họ bán những sản phẩm mà họ tự tay làm hoặc sở hữu và mong muốn bán, ví dụ như đồ thủ công hoặc đồ cổ.
Có thể thấy, mô hình thương mại điện tử C2C thường có sự tham gia của các cá nhân đại diện cho phía mua và bán. Họ thường tiến hành các giao dịch trực tuyến thông qua các sàn thương mại điện tử hoặc các trang web đấu giá trung gian. Một số ví dụ cho mô hình thương mại điện tử C2C là: Ebay, Craigslist, Chợ Tốt, Shopee và Sendo.
Tại Việt Nam, có ba mô hình mua bán trực tuyến phổ biến nhất là B2B, B2C và C2C. Ngoài ra, còn áp dụng nhiều mô hình mua bán trực tuyến khác.
Consumer-to-Business (C2B)
C2B là hình thức kinh doanh trực tuyến, trong đó người mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ tạo ra giá trị cho các doanh nghiệp. Thương mại C2B xảy ra khi người tiêu dùng đóng góp vào giá trị của doanh nghiệp. Có nhiều cách để tạo giá trị, ví dụ như khi khách hàng đưa ra đánh giá tích cực về một doanh nghiệp hoặc khi trang web nhiếp ảnh mua hình ảnh từ các nhiếp ảnh gia tự do. Ngoài ra, C2B còn bao gồm các doanh nghiệp bán hàng cũ hoặc mua hàng từ người dùng internet thông thường.
Các phương pháp sinh lời từ trang blog được ưa chuộng gồm kinh doanh liên kết hay sử dụng Google Adsense, cũng là một loại hình thương mại điện tử C2B. Ngoài ra, các trang web như Upwork cũng cung cấp các dịch vụ tương tự.
Business-to-Government (B2G)
Thỉnh thoảng, loại hình này được gọi là kinh doanh đến cơ quan hành chính (B2A). Mô hình B2G (Kinh doanh đến chính phủ) là khi một doanh nghiệp tư nhân trao đổi sản phẩm hoặc dịch vụ với một tổ chức công cộng. Thông thường, mô hình này được thực hiện thông qua một thỏa thuận thương mại giữa doanh nghiệp tư nhân và cơ quan công cộng để thực hiện một dịch vụ được ủy quyền.
Một doanh nghiệp giám sát có thể tham gia đấu thầu trực tuyến một hợp đồng để vệ sinh tòa án quận. Một công ty công nghệ thông tin có thể đưa ra đề xuất quản lý thiết bị máy tính của thành phố. Nhà thầu quân đội cung cấp các loại vũ khí theo hợp đồng với chính quyền. Công ty xây dựng tham gia dự án xây cầu đường và lắp đặt trạm thu phí cho chính phủ.
Consumer-to-Government (C2G)
Nếu bạn đã sử dụng ứng dụng trên điện thoại để thanh toán tiền đỗ xe hơi, thì bạn đã có kinh nghiệm về việc thanh toán cho chỗ đậu xe bằng C2G! Bạn đã từng thử thanh toán như vậy chưa?
Mô hình C2G (khách hàng tới chính quyền) cũng bao gồm thanh toán thuế trực tuyến và mua hàng hóa của các cơ quan chính phủ được đấu giá trực tuyến, hoặc các cá nhân trả tiền thuế cho chính phủ hoặc học phí cho các trường đại học. Bạn tham gia vào thương mại điện tử C2G mỗi khi thực hiện chuyển khoản cho một cơ quan công cộng qua internet!
Các sàn thương mại điện tử lớn ở Việt Nam
Nhiều tập đoàn lớn trong và ngoài nước tham gia vào thị trường thương mại điện tử phát triển. Có 5 trang thương mại điện tử hàng đầu nổi bật như sau.
Shopee
Tại Singapore vào năm 2015, Shopee đã được giới thiệu bởi tập đoàn SEA Ltd. Từ đó đến nay, Shopee đã mở rộng sang nhiều quốc gia khác như Malaysia, Thái Lan, Việt Nam, Đài Loan, Indonesia, Philippines và Brazil. Ban đầu, Shopee hoạt động theo mô hình thương mại điện tử C2C, tuy nhiên hiện tại đã có thêm mô hình B2C để phục vụ đại đa số người dùng. Hiện nay, Shopee là sàn thương mại điện tử hàng đầu tại Việt Nam với số lượng người dùng truy cập hàng tháng rất lớn.
Những chương trình khuyến mãi giảm giá mạnh và quảng bá thường xuyên được tổ chức trên nhiều kênh trực tuyến, Facebook, Tivi. Shopee cung cấp đa dạng các loại sản phẩm với giá cả hấp dẫn và xử lý đơn hàng nhanh chóng. Thế mạnh của Shopee là giao diện thân thiện với người dùng.
Lazada
Công ty Lazada, thuộc sở hữu của tập đoàn Alibaba Group do tỉ phú Jack Ma sáng lập, là một trong những nền tảng thương mại điện tử hàng đầu tại Việt Nam. Ngoài ra, Lazada cũng đã mở rộng hoạt động sang nhiều quốc gia khác như Thái Lan, Singapore, Indonesia, Philippin và Malaysia.
Nhiều sản phẩm phong phú được bán trên Lazada, tuy nhiên bạn cần nghiên cứu cẩn thận vì có sản phẩm mới và cũ, hàng giả, kém chất lượng trên trang web này. Để yên tâm, bạn nên mua hàng tại Lazada Mall – nơi chỉ bán các sản phẩm chính hãng của các thương hiệu lớn. Lazada cũng tổ chức các sự kiện âm nhạc và quảng cáo thường xuyên, kèm theo nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn cho người tiêu dùng.
Tiki
Trang thương mại điện tử của Việt Nam được thành lập vào tháng 3/2010 là đây. Tiki là nhãn hiệu viết tắt của từ tiết kiệm, thể hiện phương châm mà trang thương mại này đang hướng tới.
Ban đầu, Tiki chỉ kinh doanh sách và văn phòng phẩm. Sau đó, Tiki đã mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác như thời trang, giày dép, đồ dùng gia đình, thiết bị điện tử, điện thoại, mỹ phẩm, sản phẩm cho mẹ và bé, thực phẩm và đồ gia dụng… Nhờ chính sách vận chuyển siêu tốc chỉ 2 giờ và đảm bảo nguồn gốc sản phẩm, Tiki đã trở thành một trong những trang thương mại điện tử lớn nhất tại Việt Nam và được khách hàng tin tưởng, đánh giá cao.
Sendo
Thương hiệu Sendo ra đời vào tháng 9/2012 và là một thương hiệu con thuộc tập đoàn phần mềm FPT. Tên Sendo được rút gọn từ Sen đỏ, một loài hoa thể hiện sự tinh khiết, tôn giáo Phật giáo và đặc trưng của miền quê Việt Nam. Hiện tại, nền tảng thương mại điện tử này đứng trong top 5 những nền tảng lớn nhất tại Việt Nam, cung cấp dịch vụ cho hơn 12 triệu khách hàng và hơn 400,000 nhà bán hàng trên toàn quốc.
GoMua
GoMua là một nền tảng thương mại điện tử do Mediastep Software phát triển. Dù mới xuất hiện nhưng đã thu hút sự quan tâm của khách hàng. Điểm mạnh của GoMua là các chủ shop có thể tham gia gian hàng miễn phí và không phải trả tiền hoa hồng bán hàng trên doanh số như các nền tảng thương mại điện tử khác. Ngoài ra, người bán còn có thể đăng video, phát sóng bán hàng trực tuyến trên GoMua mà không phải chi trả bất kỳ chi phí nào.
Cách chọn mô hình thương mại điện tử phù hợp cho doanh nghiệp của bạn
Để tìm được mô hình thương mại điện tử phù hợp cho doanh nghiệp của mình, bạn cần xác định hai điều.
Xác định trước đối tượng khách hàng tiềm năng, sau đó tìm ra cách phân loại sản phẩm. Tiếp theo, lên kế hoạch kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử cho công ty.
Bạn phải đưa ra quyết định về cách thu hút khách hàng và tương tác với sản phẩm của mình. Tìm kiếm mô hình phân phối phù hợp, dựa trên việc đánh giá để tìm ra cách hoạt động hiệu quả nhất cho doanh nghiệp thương mại điện tử của bạn.
Các phương pháp phân phối cho doanh nghiệp thương mại điện tử của bạn
Sau khi tìm ra mô hình TMĐT thích hợp với doanh nghiệp của bạn, bước tiếp theo là xác định cách đáp ứng nhu cầu và yêu cầu của doanh nghiệp trong việc phân phối sản phẩm. Không phải tất cả các doanh nghiệp đều sản xuất sản phẩm của chính họ hoặc giữ hàng tồn kho và có kho hàng riêng.
Dưới đây là 6 phương pháp thường được các doanh nghiệp áp dụng trong thời hiện tại.
Bán buôn – bán sỉ (Wholesaling)
Quản lý các hoạt động liên quan đến sản phẩm ngoài việc sản xuất là nhiệm vụ của các doanh nghiệp phân phối bằng cách thực hiện bán buôn. Đây bao gồm việc đặt hàng trực tiếp từ nhà cung cấp, quản lý kho hàng, kiểm soát số lượng hàng tồn kho, theo dõi đơn đặt hàng và giao hàng cho khách hàng. Thương mại điện tử bán buôn đã được áp dụng rộng rãi trong mô hình thương mại điện tử B2B và có thể được tích hợp vào chiến lược thương mại điện tử B2C. Bạn cũng có thể nhận thấy xu hướng này.
Bán lẻ (Retailing)
Kinh doanh bán hàng lẻ là việc mua trực tiếp các sản phẩm từ các nhà sản xuất, nhà phân phối hoặc đại lý lớn và bán lại cho khách hàng cuối cùng. Quy mô kinh doanh bán lẻ có thể khác nhau, có thể là một cửa hàng đơn lẻ, chuỗi cửa hàng hoặc thậm chí chỉ có gian hàng trực tuyến. Để kinh doanh bán lẻ trực tuyến, bạn có thể tạo website bán hàng, tạo trang Fanpage và mở gian hàng trên các sàn thương mại điện tử.
Chỉ cần xử lý các đơn hàng nhỏ của nhiều người tiêu dùng cá nhân thay vì các đơn hàng lớn của một số khách hàng mua sỉ, doanh nghiệp và nhà bán lẻ. Để thành công trong việc bán lẻ trực tuyến, bạn cần phải lập kế hoạch, hiểu rõ nhu cầu của người tiêu dùng và tổ chức nhiều chương trình quảng bá và khuyến mãi để người tiêu dùng có thể biết đến sản phẩm của doanh nghiệp.
Dropshipping
Một phương pháp thực hiện đơn hàng là Dropshipping, trong đó sản phẩm của doanh nghiệp được lưu trữ, đóng gói và vận chuyển bởi nhà cung cấp thứ ba, nghĩa là bạn bán sản phẩm của người khác qua cửa hàng của mình.
Không cần phải lo ngại về việc quản lý kho tồn, lưu trữ hàng hoặc xử lý vận chuyển, các nhà bán hàng của doanh nghiệp Dropshipping có thể tập trung vào trải nghiệm của khách hàng tại các điểm tiếp xúc và xây dựng mạng lưới khách hàng của mình.
Trong phương pháp tiếp cận này, một trong những điều quan trọng nhất là doanh nghiệp của bạn sẽ không có quyền kiểm soát toàn bộ chuỗi cung ứng. Nếu sản phẩm bị hư hỏng hoặc chậm giao hàng, hoặc chất lượng kém hơn mong đợi, thì khách hàng sẽ đánh giá thấp về thương hiệu của bạn.
Dịch vụ đăng ký (Subscriptions services)
Bạn cam kết chuyển hàng đến khách hàng liên tục trong một thời gian dài theo những khoảng thời gian nhất quán, được xác định trước bằng mô hình đăng ký dịch vụ. Có nhiều loại dịch vụ đăng ký khác nhau, ví dụ như sử dụng Internet hoặc thuê bao điện thoại trả sau do các nhà cung cấp cung cấp, hoặc cung cấp dịch vụ chăm sóc thú nuôi… Tuy nhiên, loại hình dịch vụ đăng ký này khá hạn chế và không phù hợp với mọi loại hình doanh nghiệp.
Nhãn hàng riêng (Private labeling)
Một công ty sẽ thuê một đối tác sản xuất bên thứ ba trong phương pháp phân phối “nhãn hiệu độc quyền” để tạo ra các sản phẩm mong muốn của họ dựa trên ý tưởng và thiết kế độc đáo của riêng bạn. Điều này giúp công ty không phải đầu tư xây dựng nhà máy riêng và sản xuất sản phẩm của riêng mình với thương hiệu độc quyền. Công ty sẽ có quyền phân phối sản phẩm này.
Bạn có thể yêu cầu nhà sản xuất giao hàng trực tiếp cho khách hàng, hoặc trao lại cho bạn xử lý hàng hóa sau khi sản xuất. Sử dụng nhãn hàng riêng là một phương pháp tuyệt vời để khởi đầu hoặc thử nghiệm các ý tưởng mới nếu bạn có nguồn tài chính và ý tưởng thiết kế sản phẩm. Ngoài ra, bạn cũng có thể tiếp cận với thị trường trực tuyến để bán hàng.
Nhãn trắng (white labeling)
Bạn đang phát triển thương hiệu với hình thức nhãn trắng, tiếp thị một sản phẩm dưới tên và biểu tượng riêng của bạn, nhưng sản phẩm đó được sản xuất và cung cấp bởi một nhà phân phối khác.
Trong lĩnh vực thời trang và sức khỏe, xu hướng này thường được quan sát với các sản phẩm mỹ phẩm, dầu thơm… Kỹ thuật Nhãn trắng cho phép bạn sử dụng kiến thức và chuyên môn của nhà cung cấp, giúp bạn không phải sản xuất sản phẩm của riêng mình và nâng cao khả năng hiển thị thương hiệu của bạn.
Làm thế nào để Chọn Mô hình Kinh doanh Thương mại Điện tử của Bạn?
Để chọn được mô hình thương mại điện tử phù hợp, bạn cần làm quen với các mô hình khác nhau trước tiên. Sau đó, bạn hãy trả lời các câu hỏi dưới đây để có kế hoạch và lựa chọn mô hình thích hợp để tạo ra sự độc đáo cho công ty của mình.
Khách hàng của bạn là ai?
Tìm được nền tảng thương mại điện tử phù hợp, bạn cần xác định đối tượng khách hàng của mình là ai? Có phải là cá nhân, doanh nghiệp hay các tổ chức chính phủ không?
Bắt đầu tuyệt vời khi chọn mô hình kinh doanh thương mại điện tử thích hợp là xây dựng thông tin khách hàng lý tưởng. Nghiên cứu về thói quen và hành vi mua hàng của khách hàng, họ mong đợi gì khi mua sản phẩm của bạn và những vấn đề, nỗi đau của họ là gì?
Hiểu được khả năng, thế mạnh của doanh nghiệp
Biệt thự đặc biệt của bạn so sánh với đối thủ có điểm gì khác biệt? Giá cả, dịch vụ khách hàng hay chất lượng sản phẩm của bạn có ưu điểm hơn không? Hãy cân nhắc kỹ, ”Tôi đã có sai sót gì không?” Nhận biết được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân là điều quan trọng trong chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Chia sẻ trung thực với khách hàng về điều này sẽ giúp tạo niềm tin và lòng trung thành của khách hàng đối với thương hiệu.
Đâu là kênh bán hàng tốt nhất cho sản phẩm của bạn
Tùy theo quan điểm của nhà sản xuất hoặc nhà phân phối, hãy chọn kênh tiêu thụ phù hợp với sản phẩm của bạn và mang lại giá trị cho khách hàng.
Sử dụng hình thức bán sỉ có thể xem xét để giúp trang trải chi phí sản xuất và hòa vốn nhanh hơn, ví dụ: nếu bạn đang sản xuất các sản phẩm của riêng mình, bạn có thể xem xét.
Tăng cường đầu tư vào hoạt động tiếp thị trực tiếp và đẩy mạnh quá trình xây dựng thương hiệu cùng các chiến lược phát triển cơ sở khách hàng sẽ là mục tiêu quan trọng của nhà phân phối sản phẩm khi muốn nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Khi đã xác định được thị trường mục tiêu và mô hình chính xác, cần đem đến dịch vụ tốt nhất cho khách hàng mà doanh nghiệp nhắm đến. Có thể tập trung vào việc tối ưu hóa cơ sở hạ tầng bán hàng trực tuyến và các chiến lược tiếp thị để điều chỉnh hoạt động kinh doanh và tối đa hóa doanh thu.
Kết luận
Việc lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp với công ty của bạn có thể được hiểu thông qua phần giới thiệu tổng quan về những mô hình thương mại điện tử phổ biến.
Sử dụng Giải pháp quản lý bán hàng GoSELL để được hỗ trợ trong việc thiết kế trang web thương mại điện tử, phát triển ứng dụng bán hàng, tạo landing page và quản lý kênh bán hàng đa dạng. Chúng tôi cung cấp đầy đủ các giải pháp giúp cho các doanh nghiệp, nhà bán lẻ dễ dàng quản lý hoạt động kinh doanh đa kênh, liên kết và đồng bộ hóa với các sàn thương mại điện tử. Đây là phương pháp giúp doanh nghiệp quản lý bán hàng chuyên nghiệp và hiệu quả nhất.
Hãy liên hệ với GoSELL ngay để được hỗ trợ về giải pháp thương mại điện tử phù hợp với doanh nghiệp của bạn. Hãy thực hiện điều này ngay lập tức.
Số điện thoại nóng: (04) 37.546.963.
Email: hotro@gosell.Vn.
