Trong cuộc sống và sản xuất, năng lượng là yếu tố không thể thiếu. Tuy nhiên, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về năng lượng là gì và các loại năng lượng nào được sử dụng trong công nghiệp thông qua nội dung dưới đây, do công ty sản xuất lò hơi Phúc Trường Hải chia sẻ.
Khái niệm về năng lượng trong vật lý là gì?
Năng lượng được xem là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công của một vật. Nó là một số đo liên quan đến chuyển động của vật chất, bao gồm cả các hạt cơ bản và từ trường. Trong lý thuyết tương đối, nhà khoa học Albert Einstein đã chỉ ra rằng có một mối liên hệ giữa năng lượng và khối lượng của vật.
Cách hiểu phổ biến
Năng lượng có thể hiểu là khả năng thay đổi trạng thái hoặc thực hiện chức năng trên một hệ vật chất. Mọi hoạt động xung quanh ta đều phụ thuộc vào năng lượng, và mỗi đối tượng sử dụng một loại năng lượng khác nhau.
Trong lĩnh vực công nghiệp, các nguồn năng lượng đóng vai trò quan trọng trong việc hoạt động của các thiết bị và máy móc, được sử dụng cho các mục đích như chiếu sáng, sản xuất và phân phối hàng hóa.
Các dạng năng lượng trong ngành công nghiệp
Năng lượng từ than đá
Than đá đã được sử dụng từ lâu để tạo ra năng lượng. Việc sử dụng than đá trong các ngành công nghiệp trở nên phổ biến từ cuối thế kỉ 19 và đạt đỉnh cao vào đầu thế kỉ 20 khi ngành công nghiệp luyện kim phát triển.
Tuy nhiên, do than đá có tốc độ phục hồi chậm và việc khai thác sử dụng nó đã suy giảm nhanh chóng, giá thành cũng tăng cao và gây ảnh hưởng không tốt đến môi trường. Hiện nay, các công ty, doanh nghiệp đang tìm kiếm các nguồn năng lượng hiệu quả, bảo vệ môi trường và chi phí thấp hơn, dẫn đến việc giảm sử dụng than đá và tập trung vào các nguồn khác.
Dầu mỏ, khí tự nhiên
Trong nửa cuối thế kỷ 20, dầu mỏ và khí đốt đã trở thành một sự lựa chọn phổ biến, có đóng góp quan trọng vào sự phát triển của nhiều ngành nghề, đặc biệt là ngành công nghiệp hóa chất và hóa dầu. Đến ngày nay, dầu mỏ và khí đốt vẫn đóng vai trò không thể thiếu trong cuộc sống và sản xuất trên toàn cầu.
Cũng giống như than đá, dầu mỏ và khí đốt cũng là những nguồn tài nguyên không thể tái tạo, và lượng dự trữ của chúng đang dần giảm. Vì vậy, hiện nay, các ngành công nghiệp đang chuyển sang sử dụng các nguồn năng lượng tiềm năng khác mang lại hiệu quả cao hơn.
Năng lượng thủy điện
Thủy điện là một nguồn năng lượng phổ biến ở Việt Nam. Trên toàn cầu, thủy điện chiếm tỷ trọng 22% tổng năng lượng sử dụng. Năng lượng thủy điện được tạo ra bằng cách sử dụng sức mạnh của dòng nước để làm chạy các máy phát điện. Tuy nhiên, việc xây dựng các nhà máy thủy điện phụ thuộc nhiều vào yếu tố môi trường và địa lý.
Thủy điện có thể được áp dụng trong hầu hết các ngành công nghiệp, đặc biệt là trong sản xuất nhôm và các ngành công nghiệp tiêu thụ lượng điện năng lớn. So với các nguồn năng lượng hóa thạch, thủy điện giúp tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu và nhân công, đồng thời gây ít tác động tiêu cực đến môi trường.
Năng lượng nguyên tử
Nâng cao hiệu suất, tạo ra nguồn điện độc lập, không phụ thuộc vào vị trí địa lý hay các điều kiện tự nhiên. Năng lượng hạt nhân có khả năng cung cấp và sản xuất đủ cho các ngành công nghiệp, bao gồm cả những ngành tiêu thụ năng lượng lớn.
Tuy nhiên, việc sử dụng energy hạt nhân đòi hỏi kỹ thuật cao và có nguy cơ rủi ro lớn trong trường hợp xảy ra sự cố. Vì vậy, tại nhiều địa điểm, việc sử dụng energy hạt nhân không được khuyến khích và thậm chí bị hạn chế bởi nhiều rào cản.
Năng lượng regenerative
Năng lượng sạch, còn được gọi là năng lượng tái tạo, là các nguồn năng lượng được tạo ra từ các nguồn không bao giờ cạn kiệt như mặt trời, gió, thủy triều, địa nhiệt,… Hiện nay, với những vấn đề về môi trường ngày càng nghiêm trọng, hầu hết các quốc gia trên thế giới đang khuyến khích các ngành công nghiệp chuyển từ việc sử dụng nguồn năng lượng hóa thạch, có hạn sang sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo.
Năng lượng Mặt trời
Cả điện và nhiệt đều là hai dạng phổ biến của năng lượng. Trong ngành công nghiệp, năng lượng này được sử dụng ở nhiều giai đoạn và có nhiều ứng dụng khác nhau như đun nước, điều chỉnh nhiệt độ, sấy nông sản, sản xuất pin quang điện, cung cấp điện cho các máy móc,… Tại Việt Nam, Sun Energy đã trở nên phổ biến và một số địa điểm đã tiến hành thử nghiệm sử dụng loại năng lượng này trong quá trình sản xuất.
Gió
Được tạo ra bởi sự chuyển động của các luồng không khí trong khí quyển, gió thổi đều đặn và trở thành nguồn cung cấp năng lượng liên tục cho các tuabin, được sử dụng để vận hành máy móc, thiết bị và sản xuất điện. Wind Energy đang được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp ở Châu Âu, Mỹ và Ấn Độ.
Năng lượng địa nhiệt
Năng lượng địa nội là nguồn năng lượng được khai thác từ bên trong Trái Đất, có thể được sử dụng dưới dạng điện và nhiệt. Các nước như Ireland, Hy Lạp, Pháp, Ý, Mỹ, Nhật Bản… Đều đang khuyến khích và mở rộng việc sử dụng nguồn năng lượng này. Việt Nam cũng đã có nhà máy điện nhiệt điện đầu tiên, nhưng nó vẫn chưa được đánh giá cao và chưa được nhiều người biết đến. Có thể cần một khoảng thời gian nữa cho ngành công nghiệp ở Việt Nam để sử dụng loại năng lượng này trong quá trình sản xuất.
Bài viết của Magazines USA hy vọng đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về khái niệm năng lượng và các loại năng lượng được sử dụng trong công nghiệp.
