Mỗi năm, có 2,261,419 trường hợp bị ung thư vú được phát hiện ở cả nam và nữ, chiếm 11.7% tổng số các loại bệnh ung thư, và độ tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ hóa, điều đáng lo ngại (1). Làm cách nào để phát hiện các biểu hiện cảnh báo ung thư vú? Làm thế nào để có thể sàng lọc và phát hiện sớm, cũng như điều trị hiệu quả cho căn bệnh này?
Ung thư vú là gì?
Bệnh u vú ác tính (breast cancer) là khi các tế bào xấu hình thành từ trong mô tuyến vú, tạo thành ung thư vú. Sau đó, các tế bào ung thư có thể lan rộng khắp vú và di căn sang các cơ quan khác trên cơ thể. Đây là loại ung thư thường xảy ra nhất ở phụ nữ.
Tính đến năm 2020, theo báo cáo của Trung tâm ghi nhận ung thư toàn cầu Globocan, tỷ lệ mắc mới của bệnh ung thư vú ở nữ giới là cao nhất trong số các loại ung thư ở phụ nữ, đạt 24.5% trên phạm vi toàn cầu.
Ung thư ống tuyến vú (ductal carcinoma) là loại ung thư vú phổ biến nhất, bắt nguồn từ tế bào của ống tuyến. Ung thư tiểu thùy (lobular carcinoma) là loại ung thư bắt nguồn từ tiểu thùy và thùy tuyến vú. Ung thư vú dạng viêm thường có các triệu chứng như sưng, nóng và đỏ, đây là dạng ung thư vú hiếm gặp.
8 Dấu hiệu ung thư vú
Nếu có những triệu chứng này, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời:.
Nguyên nhân ung thư vú
Có thể đề cập đến các yếu tố tiềm tàng gây nguy hiểm ung thư vú quan trọng như sự gia tăng tuổi tác, tích tụ nguy cơ trong từng giai đoạn và các yếu tố khác gây tăng hoặc kích thích sự phát triển của ung thư vú. Theo quy luật tự nhiên, tất cả mọi người đều mang trong mình một nguy cơ ung thư vú tiềm tàng suốt cuộc đời và nguy cơ này sẽ tăng lên theo tuổi tác.
Ung thư vú có nguy hiểm không?
Nằm ở vị trí hàng đầu trong nhóm nguyên nhân gây tử vong bởi ung thư ở phụ nữ trên toàn thế giới là tỷ lệ tử vong do bệnh ung thư vú. Mỗi năm, tại nước ta có hơn 21.555 trường hợp mắc mới và hơn 9.315 ca tử vong. Tỉ lệ ung thư vú ở nam giới chiếm khoảng 1% trong số các trường hợp.
Các dấu hiệu có thể cho thấy nguy cơ mắc ung thư vú bao gồm:
Các vết lõm da tương tự như da quả cam được gọi là sần da cam. Khi bị ung thư vú ở giai đoạn đầu, chỉ có phần da xung quanh vú bị ảnh hưởng. Nếu không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời, căn bệnh sẽ tiến triển đến các giai đoạn nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến nhiều bộ phận khác trong cơ thể.
Chuyển dịch là quá trình mà các tế bào ung thư xâm chiếm và lan tỏa trong cơ thể qua 3 tuyến đường chính là tế bào lân cận, hệ thống máu trắng và qua con đường huyết mạch.
Khối u lan truyền có đặc điểm giống với khối u bệnh lý ban đầu. Ví dụ, nếu tế bào ung thư của khối u vú lan sang xương, chúng sẽ phát triển giống như tế bào ung thư của khối u vú ban đầu. Điều này được gọi là khối u vú lan sang xương, không phải khối u xương ban đầu.
Tầm soát bệnh là công đoạn quan trọng giúp phát hiện dấu hiệu bệnh lý trước khi triệu chứng bệnh xuất hiện. Đặc biệt, đối với các trường hợp khối u nguyên phát di căn đến các mô và cơ quan trong cơ thể, việc tầm soát sớm giúp phát hiện bệnh ung thư để điều trị kịp thời và ngăn ngừa tử vong.
Phân loại ung thư vú
Ung thư vú không xâm lấn
Các tế bào khối u trong ung thư vú không lan ra, còn được gọi là khối u tại chỗ hoặc bệnh lý tiền ung thư. Chúng chỉ xuất hiện trong các tuyến nhỏ của vú hoặc trong các ống dẫn sữa. Mô vú vẫn hoạt động bình thường và các tế bào khối u chưa phát triển hoặc lan ra.
Ung bướu ống tuyến vú tại chỗ và ung bướu ô tiểu thùy tại chỗ là 2 loại bướu vú không xâm lấn.
Ung thư vú xâm lấn
Gồm những loại bệnh ung thư tấn công vùng vú, khi các tế bào ung thư đã lan sang các khu vực xung quanh các ống tuyến hoặc các tế bào nhỏ trong vú, được xác định là ung thư vú xâm lấn.
Các dưới nhóm của ung thư vú
Các loại ung thư vú khác nhau phụ thuộc vào gen mà bệnh ung thư có biểu hiện, ví dụ như:
Các giai đoạn ung thư vú
Giai đoạn 0
Những tế bào không bình thường đã xuất hiện trong giai đoạn này, tuy nhiên chúng chưa lan rộng ra đến mô kế cận. Điều này được gọi là carcinoma in situ (CIS) hay còn được biết đến là ung thư tại chỗ. Mặc dù CIS không được coi là ung thư, tuy nhiên trong tương lai, nó có thể phát triển thành ung thư.
Giai đoạn I, II, III
Đã xác định các tế bào ung thư. Kích thước khối u càng tăng, giai đoạn càng tiến triển, khả năng phát tán ra các mô xung quanh càng tăng cao.
Giai đoạn IV
Tế bào ung thư đã lan tỏa đến nhiều cơ quan và bộ phận khác trong cơ thể như gan, phổi, xương, não, thận, và các khu vực khác trong cơ thể.
Bên cạnh đó, các chuyên gia y tế có thể mô tả tình trạng bệnh ở các giai đoạn khác nhau thông qua một số cách thức khác nhau.
Có thể bạn quan tâm: 5 giai đoạn bệnh ung thư vú phải được chị em phụ nữ hiểu rõ.
Chẩn đoán ung thư vú
Khám vú
Việc khám vú cần kết hợp với việc khám các cơ quan bộ phận khác như khám vùng nách và thượng đòn để kiểm tra hạch ở các vùng lân cận. Cần lưu ý các triệu chứng của ung thư vú như đau đầu, đau xương và khó thở, bởi chúng có thể là dấu hiệu của di căn xa. Cấu trúc câu trong đoạn văn đã được đảo ngược.
Siêu âm vú
Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm vú thông thường hoặc siêu âm đàn hồi, siêu âm quét thể tích vú tự động hoặc siêu âm 3D.
Chụp nhũ ảnh
Kỹ thuật chụp tuyến vú bằng tia X (hay còn gọi là chụp nhũ ảnh) được sử dụng để chụp hình tuyến vú, nhằm phát hiện sớm các bất thường nghi ngờ và bệnh ung thư vú. Tiên phong trong lĩnh vực này là bác sĩ người Đức Albert Salomon (1883-1976), người đã chụp X-quang cho khoảng 3000 mẫu bệnh phẩm ung thư vú và phát hiện rằng hầu hết các trường hợp ung thư vú sẽ được biểu hiện bằng các nốt vôi hóa nhỏ và hạch nách. Kết quả này đã tạo điều kiện cho việc sử dụng tia X để phát hiện sớm bệnh ung thư vú trên những người không có bất kỳ triệu chứng nào.
Để kiểm tra sức khỏe, thường được yêu cầu thực hiện chụp nhũ ảnh đối với phụ nữ trên 40 tuổi nếu họ có các dấu hiệu như cảm thấy khối u, da vú bị dày hoặc lõm vào, phát hiện dịch tiết hoặc núm vú bị co thắt không bình thường, xuất hiện các vết loét gây đau đớn.
Phương pháp tìm kiếm ung thư vú có hiệu quả cao nhất được coi là nhũ hình với độ nhạy lên đến 70% (tức là nếu có 100 người mắc bệnh ung thư vú, thì nhũ hình có thể phát hiện được 70 người) và chi phí hợp lý. Trong một số tình huống đặc biệt, siêu âm và MRI tuyến vú sẽ được sử dụng để hỗ trợ và được bác sĩ chỉ định.
Tồn tại 3 dạng nhũ hình ảnh.
Chụp cộng hưởng từ
Bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện cộng hưởng từ trong một số trường hợp khi chưa xác định được tính chất của tổn thương sau khi chụp hình nhũ ảnh. Phần vú đã trải qua ca phẫu thuật tạo hình trước đó.
Xét nghiệm dịch từ núm vú
Một trong các dấu hiệu của bệnh ung thư vú là sự thay đổi dịch tiết ở vùng núm vú. Việc kiểm tra tế bào dịch tiết tại khu vực này nhằm phát hiện tế bào ung thư và hỗ trợ cho quá trình chẩn đoán.
Sinh thiết vú
Cách thức tạo ra mẫu vú bằng sinh thiết là quá trình thu thập mẫu của phần núm vú hoặc toàn bộ núm vú, sau đó được phân tích bởi các chuyên gia giải phẫu bệnh và sử dụng kính hiển vi để quan sát các đặc điểm hình thái của tế bào và cấu trúc mô trong vú.
Xin hãy xem thêm video về các yếu tố rủi ro cần kiểm tra để phát hiện sớm ung thư vú.
Phương pháp điều trị ung thư vú
Phẫu thuật
Loại bỏ khối u tuyến vú là bước quan trọng trong quá trình điều trị ung thư vú của đa số bệnh nhân. Các kỹ thuật phẫu thuật được áp dụng có thể bao gồm các phương pháp sau đây:
Hóa trị
Sử dụng dược phẩm hóa học để triệt tiêu các tế bào ung thư hoặc ngăn chặn sự phát triển của chúng. Dược phẩm sẽ lưu thông trong cơ thể để định vị và tiêu diệt tế bào ung thư khi thực hiện liệu trình (thông qua việc uống hoặc tiêm truyền). Liệu trình có thể được thực hiện trước hoặc sau phẫu thuật, hoặc khi tế bào ung thư đã lan rộng.
Xạ trị
Kỹ thuật sử dụng tia năng lượng độ cao để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn sự phát triển của chúng được áp dụng để điều trị ung thư vú bằng phương pháp xạ trị. Cách thức thực hiện xạ trị phụ thuộc vào loại và tình trạng của ung thư.
Liệu pháp nhắm trúng đích
Áp dụng các sản phẩm có tác dụng đặc biệt đến một số đặc tính đặc trưng của các tế bào ung thư là phương pháp được sử dụng. Phương pháp trị đích thường ít gây ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh so với việc sử dụng hóa trị hoặc xạ trị.
Liệu pháp nội tiết tố
Để khử nội tiết tố hoặc giảm hoạt động của nội tiết tố là phương pháp điều trị để ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư.
Liệu pháp miễn dịch
Đây là cách điều trị bằng việc tận dụng hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể để tiêu diệt bệnh ung thư.
Phòng ngừa ung thư vú
Dinh dưỡng
Không có bất kỳ loại thức ăn hay chế độ ăn nào có thể ngăn ngừa ung thư vú hiện nay. Tuy nhiên, việc chọn đúng thực phẩm và chế độ ăn uống có thể giúp cho cơ thể bạn khỏe mạnh nhất có thể, tăng cường hệ thống miễn dịch và giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú ở mức thấp nhất có thể. Các loại thực phẩm và chế độ ăn uống không thể chữa trị ung thư, tuy nhiên một số trong số chúng có thể giúp kiểm soát tác dụng phụ của quá trình điều trị hoặc giúp cho cơ thể bạn khỏe trở lại sau khi điều trị. Hơn nữa, một số lựa chọn thực phẩm có thể hỗ trợ điều trị ung thư hiệu quả hơn hoặc giúp cơ thể bạn khỏe mạnh.
Tập thể dục
Khả năng mắc bệnh ung thư vú ở phụ nữ không rèn luyện thể chất thấp hơn so với những phụ nữ thường xuyên tập luyện thể thao ít nhất 4 giờ mỗi tuần. Nghiên cứu cho thấy việc tập luyện thể thao giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú đáng kể ở phụ nữ tiền mãn kinh có cân nặng bình thường hoặc thấp.
Tự khám vú tại nhà
Tự kiểm tra vú là hoạt động quan trọng giúp phát hiện ung thư vú sớm vì các triệu chứng lạ xuất hiện ở vùng vú có thể được phát hiện kịp thời. Bác sĩ Trần Vương Thảo Nghi cho biết.
Kiểm tra sức khỏe vú có thể tiến hành tại nhà và định kỳ mỗi tháng bạn nên kiểm tra một lần. Thông thường, nên kiểm tra vào ngày thứ 7-10 trong chu kỳ kinh (Ngày đầu tiên của chu kỳ kinh = ngày bắt đầu thấy kinh) vì vào thời điểm này, phần vú sẽ mềm nhất. Bạn có thể tự khám để phát hiện sớm bất thường. Việc khám tự thực hiện có thể dễ dàng thực hiện theo hướng dẫn được trình bày trong hình dưới đây.
Tầm soát
Kiểm tra sức khỏe là yếu tố quan trọng trong việc phát hiện sớm ung thư vú, bắt đầu bằng việc tự kiểm tra vú đều đặn hàng tháng để phát hiện những thay đổi bất thường. Hầu hết các khối u trên tuyến vú là những thay đổi không nguy hiểm, chỉ có khoảng 10 – 20% khối u vú là ung thư.
Nên xem xét thực hiện chụp hình vú hàng năm đối với phụ nữ trong độ tuổi 40-49 không có dấu hiệu bất thường và thực hiện mỗi 1-2 năm/lần đối với những người trên 50 tuổi.
Mọi phương pháp kiểm tra để phát hiện ung thư vú được thực hiện tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh bao gồm siêu âm tuyến vú, nhũ ảnh (chụp X-quang tuyến vú), chụp cộng hưởng từ tuyến vú (MRI) cũng như các xét nghiệm sinh thiết – giải phẫu bệnh để xác định tính chất của các tế bào, xem chúng có lành tính hay ác tính.
Chương trình khám sàng lọc ung thư vú tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Gói tầm soát ung thư tuyến vú/ Breast Cancer Screening | ||
Danh mục/ Items | Nữ <40T/
Female <40ys |
Nữ >40T/
Female >40ys |
1. Khám lâm sàng/Doctor Consultation | ✔ | ✔ |
2. Các khảo sát/Imaging Service | ||
Siêu âm vú 3D/3D Breast Ultrasound | ✔ | ✔ |
Chụp nhũ ảnh 3D/3D Mammography | ✔ |
Khám, điều trị & Chăm sóc giảm nhẹ tại khoa Ung bướu, BVĐK Tâm Anh
Với tiêu chuẩn quốc tế, Khoa Ung bướu của BVĐK Tâm Anh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hàng đầu và áp dụng mô hình điều trị cá thể hóa và đa mô thức.
Đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm
Sẵn sàng đi cùng họ trên cuộc hành trình chống lại căn bệnh ung thư, Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ hỗ trợ bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu và các bác sĩ có nhiều kinh nghiệm, luôn tận tâm và thấu hiểu tâm trạng của bệnh nhân.
Hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại
Bệnh viện Tâm Anh đã đầu tư vào hệ thống máy móc và trang thiết bị tiên tiến nhất để hỗ trợ bạn trong cuộc chiến chống lại bệnh ung thư vú.
Kỹ thuật chụp nhũ ảnh 3D (Digital Breast Tomosynthesis) là phương pháp chụp nhũ ảnh lấy cắt lớp bằng kỹ thuật số. Phương pháp này giúp nâng cao tỷ lệ phát hiện ung thư lên tới 40% và đồng thời giảm tỷ lệ kết quả dương tính sai lên tới 40% với mức độ sử dụng xạ thấp.
Cung cấp cho chuyên gia y tế nhiều dữ liệu hữu ích như độ cứng và sự phát triển tế bào ác tính trong vết thương, thay đổi hình thái cấu trúc, và một hệ thống máy siêu âm 3D đang được cập nhật liên tục và hoạt động một cách chính xác nhất trên toàn cầu.
Áp dụng công nghệ mới nhất của công ty Siemens (Đức) là “Tổ hợp sinh học toàn phần”, giúp hệ thống chụp cộng hưởng từ (MRI) mang lại giá trị chẩn đoán cao vượt trội. Khả năng giảm tiếng ồn lên đến 97% và rút ngắn 50% thời gian chụp với quy trình tiêu chuẩn đã giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn.
Từ Nhật Bản xuất xứ, cấu trúc ghế trị liệu Paramount được thiết kế rộng rãi và ấm áp để giúp cho quá trình truyền thuốc hoá chất của bệnh nhân trở nên thoải mái hơn trong khí quyển phòng truyền thuốc trị liệu.
Bằng cách sử dụng máy pha chế chuyên dụng cách ly vô trùng theo tiêu chuẩn quốc tế kết hợp với phòng pha hóa chất áp suất âm được trang bị màng lọc ULPA có hiệu suất lọc đạt tới 99.999%, khu vực làm việc đã đáp ứng chuẩn khí sạch ISO Class 3, phù hợp với tiêu chuẩn Mỹ và giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn thuốc. Nhờ đó, dược sĩ có thể pha thuốc với độ an toàn và hiệu quả tối đa.
Giảm thiểu tình trạng tóc rụng bằng cách sử dụng mũ có tính năng làm lạnh lỗ chân lông trên tóc và hạn chế đưa thuốc vào khu vực này.
Để hỗ trợ việc cứu chữa bệnh nhân trong tình trạng khẩn cấp, tủ cứu hộ di động được trang bị đầy đủ trang thiết bị cần thiết, bao gồm cả thiết bị phục hồi tim.
Tại bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, các loại thuốc mới, thuốc tăng cường miễn dịch và thuốc chính xác điều trị được ghi nhận mang lại hiệu quả cao trong quá trình chữa trị đã được cập nhật và áp dụng tại khoa Ung thư; cập nhật các phác đồ chữa trị mới nhất theo hướng dẫn điều trị của cộng đồng quốc tế.
Tối ưu hóa điều trị bằng cách lên kế hoạch chăm sóc toàn diện, đa dạng phương pháp, tùy chỉnh theo từng bệnh nhân và phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa như Ngoại tổng quát, Phụ sản, Nội tiết, Chẩn đoán hình ảnh, Xét nghiệm, Gây mê hồi sức, Dinh dưỡng, Tâm lý…Để giảm thiểu thời gian điều trị và tăng hiệu quả.
Dịch vụ chăm sóc và điều trị đẳng cấp.
Trong suốt ngày, các phòng VIP chăm sóc bệnh nhân được trang bị đầy đủ thiết bị và tiện ích đương đại, bao gồm bàn ăn phục vụ nhu cầu giải trí và ghế truyền chất với màn hình để đảm bảo sự riêng tư cho mỗi bệnh nhân.
Để bảo đảm tính riêng tư, việc lấy máu xét nghiệm hoặc cấp phát thuốc đều được sắp xếp riêng trong khoa.
Các trang thiết bị hỗ trợ khẩn cấp được đặt sát giường, khu vực nội trú được xây dựng và trang trí đúng tiêu chuẩn chất lượng với đầy đủ trang thiết bị cá nhân và hệ thống thông gió y tế cùng trang thiết bị liên kết nhân viên y tế 24/24.
Đội ngũ nhân viên chăm sóc có kiến thức chuyên môn sâu rộng, chu đáo và hỗ trợ tư vấn nhanh chóng qua các kênh liên lạc như tổng đài, trang web và fanpage.
Một số câu hỏi thường gặp về ung thư vú
Mặc áo ngực thường xuyên có thể là nguyên nhân ung thư vú?
Có nhiều giả định xoay quanh câu hỏi này. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh việc đeo áo ngực có thể gây ung thư vú. Có giả định rằng việc sử dụng áo ngực loại có gọng có thể hạn chế lưu thông chất lỏng bạch huyết ra khỏi vú, dẫn đến tích tụ các chất độc hại trong mô. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2014 trên khoảng 1.500 phụ nữ mắc ung thư vú không tìm thấy bất kỳ liên hệ nào giữa việc sử dụng áo ngực và ung thư vú.
Nam giới và trẻ em có bị ung thư vú không?
Vâng. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất ít. Phụ nam và trẻ em.
Ung thư vú chỉ xảy ra ở phụ nữ từ độ tuổi trung niên trở lên?
Các kiểm tra sàng lọc tại phòng khám Ung bướu, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh bao gồm chụp hình vú, chụp từ cộng hưởng, siêu âm tuyến vú và các kiểm tra mô tuyến vú – giải phẫu bệnh để xác định tính chất không có hại hay có hại của các tế bào u vú.
Đội ngũ y bác sĩ, chuyên gia có tay nghề tại bộ môn Ung bướu, bệnh viện Đa khoa Tâm Anh có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực chữa trị bệnh ung thư, trực tiếp tiến hành quá trình khám bệnh, sàng lọc và cung cấp lời khuyên.
Khoảng 10 – 20% khối u vú được xác định là có tính chất xấu, phần lớn là các biến đổi không đáng lo ngại của tuyến vú. Vì vậy, tất cả chị em phụ nữ từ 40 tuổi trở lên được khuyến khích tự kiểm tra vú hàng năm.
Để đăng ký khám, vui lòng tham khảo ý kiến của chuyên gia bệnh Ung thư tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và liên hệ theo số điện thoại sau:
Cần quan tâm tới tình trạng sức khỏe của vú của phụ nữ ở mọi độ tuổi, cần thường xuyên tự kiểm tra vú và ghi nhận bất kỳ thay đổi nào không bình thường để có thể nhanh chóng đến gặp bác sĩ. Những phụ nữ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú, đặc biệt là trong trường hợp người thân bị bệnh trước 40 tuổi, có thể cần bắt đầu kiểm tra sớm hơn.